Жасөспірім. Өсудегі қиындықтар. 3 -бөлім

2024 Автор: Harry Day | [email protected]. Соңғы өзгертілген: 2023-12-17 15:48

Құрметті оқырмандар, енді сіз менің басылымның алдыңғы бөлімдерінен өсіп келе жатқан балаларыңыз туралы білген кейбір біліммен қаруландыңыз.

Сіздің жасөспірімнің миының қалай жұмыс істейтінін және оның денесінде қандай гормондық дауыл соғатынын білу сіздің балаларыңыздың дамуының осы қиын кезеңінде қандай қиындықтарға тап болатынын түсінуге көмектеседі. Сіз балаңызбен қарым -қатынас жасау кезінде және оның іс -әрекетін талдау кезінде сүйенуіңіз керек кейбір негіздермен таныс болдыңыз. Өзіңізді балаларыңыздың жасында еске түсіре отырып, сіз содан бері онша өзгермегеніңізді түсіндіңіз. Егер олар эмоцияларды басқаруда және олардың мінезіндегі жағымсыз қасиеттерді жасыруда шебер бола алмаса. Біз сондай -ақ біздің балалардың арсеналында бар және олар біздің икемсіздігіміздің тұғырынан құлату үшін қолданатын кейбір құралдар туралы айттық. Сізде жасөспірімдік дауыл аяқталған кезде сіздің сүйікті қыздарыңыз бен ұлдарыңыз ата -аналарын «естіп, көреді» деген үміт бар деп сенемін. Олар ересек болады!

Бұл арада бұлай болуы үшін біраз уақыт қажет.

Жасөспірімдермен және олардың ата -аналарымен қарым -қатынас жасай отырып, мен олардың проблемалары өте алуан түрлі екенін түсінемін. Және, әрине, бұл міндеттерді шешудің әмбебап шешімі жоқ - дәл жолды көрсететін үш жолдың қиылысында орналасқан тас, сіз өзіңізге ыңғайлы таңдау жасауыңыз керек. Бірақ мен сізге психология бойынша әр түрлі ақылды кітаптарда сипатталған принциптерді ұсынғым келеді, тек қана емес. Олар біздің әлемді басқарады, және олардың негізінде сіз белгілі бір мәселелерді шешудің неғұрлым конструктивті әдісін таңдай аласыз. Ал олардың арсеналына қарсы өз қаражат арсеналына ие бола отырып, сіз тең жағдайда ойнайсыз.

Мен оларды бірден байқай алмайтынымды бірден айтуым керек. Ешкім табысқа жете алмайды. Сіз тек тырысуыңыз керек. Бірақ, кез келген жағдайда, оларды білудің артықшылығы бар. Сонымен:

1. Қатынастар мен тәртіп - бұл бала тәрбиесіндегі ең маңызды екі нәрсе. Біздің қарым -қатынас біздің өміріміздің негізгі реңін анықтайды. Дұрыс емес қарым -қатынас тез бұзылады. Енді мен нені білдіретінімді түсіндіремін. Егер сіз балаңызбен қарым -қатынаста жұмыс жасасаңыз, егер сіз әдістерді іздесеңіз, сөйлесіп, түсіндіруге тырыссаңыз, онда түсініксіз болған нәрсе сіз жеңесіз. Егер сіз жақсы мінез -құлықты ақшамен және сыйлықтармен сатып алған болсаңыз немесе қорқыныш арқылы мойынсұнуға қол жеткізсеңіз, бәрі сәтсіз аяқталды. Өкінішке орай, егер сіз ақша табу үшін ештеңе жасамаған болсаңыз, өзіңізге құрмет көрсете алмайсыз.

Тәртіп әрқашан берік қарым -қатынаста болады. Сіздің бағыттарыңыз баладан резеңке доп тәрізді секіреді, егер сіздің қарым -қатынасыңыз қолдау көрсетпесе, сіздің әсер ету әдістеріңіз бен аргументтеріңіз жұмыс істемейді.

Егер тәртіп қорқынышпен қолдау тапса, одан да жаман. Бұл әдіс өте қысқа; ол сіздің балаңыз сізден үлкен болғанға дейін жұмыс істейді. Ол қорқуды тоқтатқаннан кейін сіздің қарым -қатынасыңыз үзілуі мүмкін.

Тағы бір маңызды сәт - жасөспірімге ата -анасы өте қажет. Оларға өмірінің қиын және түсініксіз кезеңінде қолынан жетелейтін адам қажет, ол әрқашан, кез келген жағдайда, өз жағын алатын болады. Егер сіздің қарым -қатынасыңыз бұзылса, онда сіз болмайтын адам болыңыз. Сіз түсінуіңіз керек, сүю олар үшін бірдеңе жасауды білдірмейді, бұл оларға өз кедергілерін толтыруға мүмкіндік береді. Ең бастысы - жанында болу, олар сені артта сезінуі керек, бірақ олар өз іс -әрекеттері үшін барлық жауапкершілік өздеріне жүктелетінін түсінуі керек. Жақсы қарым -қатынассыз бұған қол жеткізу мүмкін емес.

Ал сіздің балаларыңызға олардың досы болудың қажеті жоқ. Достар пайда болады және адам өмірінен жоғалады. Ата -аналар бір ғана, оларды ауыстыруға болмайды. Ал достар ешқашан ата -аналарының жасағанын жасамайды. Ата -аналар қиын шешімдер қабылдайды және егер бала шеше алмаса, жоқ деуі мүмкін.

Бірақ бұл көңіл көтеруге, сөйлесуге және алдануға болмайды дегенді білдірмейді. Сіз бәрін жасауыңыз керек! Есіңізде болсын - сіз ата -анасыз. Ал дос болуға көп тырысатын ата -аналар ұнамайтын балалар сияқты, бұл күлкілі көрінеді.

2. Жасөспірім ересек емес … Барлық дерлік жасөспірімдер, әсіресе үлкендер, ересек «қалыпты» адамға ұқсайды. Бірақ сіз бұлай емес екенін түсінуіңіз керек. Олар ересектер емес және «қалыпты» емес. Тағы да мен психикалық аурумен ауыратын балаларды айтпаймын - бұл жақындар үшін өте ауыр жүк.

Мақаланың бірінші бөлімінде біз баланың миына үңіліп, оны зерттедік және жасөспірім ағзасында қаншалықты күшті физиологиялық және гормондық процестер жүретінін түсіндік. Мұны менің мақалада немесе басқа дереккөздерде мұқият зерттегендер, менің ойымша, балаларының іс -әрекеттері мен қылықтарына дұрыс баға береді.

Жасөспірімдер ересектерге көбірек ұқсайды, бірақ олардың мінез -құлқы, ойлау тәсілі мен эмоционалды реакциясы олардың жасына сәйкес келеді. Сондықтан олар өздерін ересектер сияқты ұстамайды. Уақыт өте келе олардың миы дами береді және олардың ойлау қабілеті ересек адамның ойлау тәсіліне жақындай түседі, бірақ бұл процесс жиырма жылдан кейін ғана аяқталатынын есте ұстаған жөн.

Олардың әрекеттері мен сөздерін жүрекке жақын қабылдамауға тырысыңыз. Әрине, дөрекілікке жол бермеу керек, бірақ есіңізде болсын, жасөспірімдер эмоцияларға сүйене отырып әрекет етеді, олар ұзақ ойланады, содан кейін. Сондықтан, егер олар сенен шаршадым немесе сені жек көреді десе, бұл шындықты білдірмейді. Есіңізде болсын, олардың сезгендері, айтқандары мен ойлаған нәрселері басқаша болуы мүмкін. Бұл не ойланбаған эмоционалды реакция, не жай ғана арандату.

3. Көшбасшы болыңыз. Сіз әлсіз және кішіпейіл бола алмайсыз, балаларға бәрін өздері шешуге рұқсат бере алмайсыз. Шекаралар мен заңдар бекітіліп, орындалуы керек. Баланы ренжітпеу үшін немесе егер жағдай оған тұрарлық болса, қақтығыстан аулақ болу үшін шегінбеу керек.

Егер сіз кейде абайсыздыққа немесе жауапсыздыққа келгенде мінез көрсетуіңіз, тіпті дауысыңызды көтеруіңіз керек екенін түсінсеңіз, онда бәрі тәртіппен. Әрине, жанжал мен жанжалда жақсылық аз, бірақ бұл біздің өміріміздің ажырамас бөлігі және бұл қорқынышты емес.

Көшбасшылыққа қорқыныш пен уайымның түсуіне жол бермеңіз. Егер сіз ережелерді жасай алмасаңыз немесе сіздің ережелеріңіз орындалмаса, онда сізде көшбасшылық проблемалары бар. Біз бұл бойынша жұмыс істеуіміз керек. Ал біз бұл туралы кейін сөйлесетін боламыз.

4. Ережелерді бекіту. Балалар өседі, олар үнемі күн сәулесінен өз орнын іздейді. Жасөспірімдер табиғатынан бүлікшіл және «нигилист», олар жиі асығыс, тіпті айтуға тұрарлық, ақымақтық әрекеттер жасайды, содан кейін олар мұны не үшін жасайтынын түсіндіре алмайды.

Оларды қорғау үшін ережелерді бекіту қажет. Бірақ егер сіз ережелер тым қатал болса, бұл үнемі қақтығыстар мен жанжалдарға әкелетінін түсінуіңіз керек. Жасөспірімдер қандай болмасын, өздерінің даралығын білдіруге жеткілікті еркіндікке ие болуы керек.

Ережелер тым жұмсақ болмауы керек. Жасөспірім шешім қабылдауға және өз іс -әрекетіне жауапкершілікпен қарауға үйренуі керек, бірақ егер сіз олардың қырағылығын толығымен босатсаңыз, олар салдары туралы уақытында ойламай, ақымақтық жасайды.

Тым жұмсақ емес және тым қатал емес - сіз маневр жасауды шебер үйренуіңіз керек және бала өскен сайын ережелерді қайта қарау қажет екенін ұмытпаңыз, бұл тәуелсіз шешім қабылдауға көбірек мүмкіндік береді.

Бір кездері, мен бала кезімде, біздің кіреберісте Генка деген жігіт тұрды, ол бүкіл маңайды қорқынышпен ұстады. Ол 11-12 жаста еді. Ол терезеге тас лақтыруы мүмкін, мысықты өлтіруі мүмкін, ол басқа балалардан балмұздақ алып, тіпті біреуді ұрып -соғып, басқа да көптеген нәрселер жасаған. Ол сондай -ақ мені және менің досымды ренжітті - Генка бізге рұқсат бермеді, қуыршақтарымызды алып тастады және өлген торғайларды лақтырып жіберді - қысқасы, ол жай ғана «жынды» болды. Ал мен анама шағымдандым. Анам Генканың ата -анасына барды. Ол ұлының мінез -құлқында қандай да бір негіз құруға болатынын сұрады. Олар жауап берді: сіз қандай құрылымды, нені білдіресіз? Менің ойымша, бұл жерде пікірлер артық.

Содан кейін менің анам, «қатал, бірақ әділ әйел», әйгілі мультфильмде айтылғандай, Генке үшін бір ереже қойды. Онда: «Егер саусағыңызды тигізсеңіз немесе менің қызыма және оның достарына жақындасаңыз, онда сіз ата -анаңызға емес, полицияның балалар бөлмесінде жауап бересіз», - деп жазылған. Әрине, ол тырысты - бәрібір, себебі ол ережелердің не екенін білмеді - және полицияға келді. Содан бері біз онымен ешқашан қиылысқан жоқпыз. Бұл әңгімеден көшбасшылыққа ие отбасында, шынын айтқанда, маңызды емес екені түсінікті. Біз сондай -ақ, ережелер тіпті мұндай қоқыстар үшін де жұмыс істейтінін көреміз.

Алайда, сіз жиі қарама -қарсы жағдайларды таба аласыз. Отбасында бекітілген барлық ережелерді тізімдеу үшін он бес минут қажет. Таңертең белгілі бір уақытта мектепке дайын болу керек, белгілі бір уақытта үйге қайту керек. Егер сіз үйге уақытында бара алмасаңыз, онда мұндай жағдайда қалай әрекет ету керектігі туралы әлі де ережелер бар. Сонымен қатар, егер баланы қонаққа шақырса, арнайы ережелер бар, ал егер ол өз орнына достарын шақырса - басқа ережелер. Бұл жоспарлар барлық мәліметтерді береді. Және бұл, әрине, қорқынышты! Оны үйрену тіпті мүмкін емес. Әрине, мұндай жағдайда жасөспірім бүлік шығарады және ол дұрыс жасайды.

Біздің отбасымызда төрт негізгі ереже бар: қорлайтын үнмен сөйлемеу, қайда және кіммен бара жатқаныңызды айту, келісілген уақытта үйге қайту және көптеген істерге қарамастан, иттерге уақыт бөлу. Ережелер неғұрлым аз болса, қақтығыстар азаяды.

5. точки соприкосновения. конечно самое важное в семье – это общение. это не означает, что вы должны постоянно вызывать детей на серьезные разговоры или дискуссии. нет. общение – это просто взгляд, улыбка, объятие, молчаливое согласие или просто кивок головой. общение – это просмотр любимого фильма, прогулка на велосипеде, или разговор «ни о чем», когда вы везете ребенка в школу.

таких чудесных моментов может быть много, главное научиться их замечать. они случаются спонтанно, их не нужно планировать и ждать, хотя и это возможно. главное, что бы не было принуждения.

особенно важно находить такие моменты, когда вы погрязли в конфликтах. в такие мгновения буря стихает и вы остаетесь наедине с вашим сыном или дочерью, а все остальное отходит на второй план. тогда наступает время взаимопонимания, а только понимание может помочь найти способы и средства для благополучного выхода из конфликта.

попробуйте просто замечать такие моменты.

мы с сыном любим, иногда, посмотреть вместе какой-то фильм, который мы смотрели в его детстве – гарри поттер или звездные войны, например. смотрим по вечерам несколько дней. он, наверно, даже друзьям не рассказывает о такой своей «слабости». или, летом, мы едем на метро в центр города, гуляем там, а обратно идем пешком долго-долго, останавливаясь по дороге где вздумается.

и, еще, мы обнимаемся при встрече или прощании. поверьте, это очень важно – обнимайте своих детей, даже если они фыркают и закатывают глаза от возмущения. так они будут чувствовать вашу поддержку и любовь, и потом будут благодарны вам за это.

6. не преследуйте, а ждите. тут я могу привести аналогию – утес и море. никогда не нужно преследовать и бежать вдогонку, просто ждите. подростки эмоциональны и, порой, не сдержаны, они мечутся из стороны в сторону. море бушует, ветер гоняет волны. будьте утесом. волны отступают, но они возвращаются снова.

однажды я даже собирала сыну чемодан, когда в шестом классе он собирался уходить из дома. я могу только догадываться, что творилось в его голове, пока он ждал, когда же я начну его останавливать. к счастью, он передумал.

на самом деле, подростки хотят видеть в вас именно утес. это успокаивает их бунтующий разум и придает им уверенности, что вы рядом, несмотря ни на что. они сами устают, и даже пугаются бушующей в них стихии, хотя и не хотят в этом признаться.

7. «не создавай мне проблем». сделайте свои проблемы их проблемами. ошибкой многих родителей является то, что они считают неправильное поведение детей своей проблемой.

вы говорите, что его поведение вас расстраивает, разочаровывает…. и что? разве все подростки думают о чувствах родителей? что говорить, и взрослые не всегда это делают. получается, что поступки ребенка обременяют только родителей, а сам он от этого не страдает, а даже выигрывает, делая то, что ему нравится.

подросток проявит большую заинтересованность, если вы переложите проблему на его плечи. создайте ему проблемы (ограничение времени, проведенного за компьютером, комендантский час и прочее). тогда можно будет вести конструктивный диалог.

могу вам сказать, что мой сын не самый смирный мальчик на свете, и еще вплоть до девятого класса, а это было в прошлом году, он почему-то считал, что домашние задания не являются обязательными к исполнению. в связи с вышеперечисленным меня периодически приглашали в школу для того, что бы сообщить мне о ненадлежащем поведении моего дорогого мальчика. это началось в первом классе, а закончилось в шестом. я объявила, что с этого дня мы играем на равных. я не создаю ему проблем, его не вызывают на мою работу и не журят за невыполнение «плановых показателей», и ему не бывает стыдно за меня. так вот и я не хочу выслушивать от педагогов замечания и нотации. я не хочу чувствовать себя неловко перед людьми за то, чего я не совершала.

сначала он протестовал, говорил, что это не одно и тоже, что в школе не платят зарплату, а значит и требовать ничего не могут и т.д. но тут сработали некоторые вышеперечисленные принципы. и теперь, когда мне приходит сообщение или письмо с просьбой посетить школу (конечно, если это не родительское собрание для всех), я просто пересылаю его сыну с вопросом: «что это?», и это становится его проблемой. конечно, иногда, я могу обсудить ситуацию с куратором класса по телефону, но сын решает проблему сам, он договаривается, что он должен сделать, и как исправить ситуацию, что бы не беспокоить меня.

8. не переставайте принимать решения. уважаемые родители самых трудных, самых неуправляемых, самых непослушных подростков на свете, даже если вы попали в сложную ситуацию, даже если вам кажется, что нет никакого выхода, пожалуйста действуйте!

именно об этом мы с детства читаем книги и смотрим фильмы. их герои, наперекор судьбе, совершают невероятные подвиги и открытия. они известны всему миру. но все это они смогли совершить только благодаря тому, что не сдались. они ставили цели и принимали решения, и они победили.

поэтому, не позволяйте нерешительности и слабости взять верх над вами, не сдавайтесь – не переставайте принимать решения.

можно посмотреть мою статью «касаясь пустоты» на эту тему.

«мама, а когда ты решила родить ребенка, разве кто-то обещал тебе, что будет легко, и разве ты не знала, что дети иногда попадают в неприятности, и что с ними бывают проблемы?» - так сказал мне однажды мой сын, когда мы ссорились, и я сетовала на трудности, которые он тогда создал. а я ведь и правда не думала об этом, я рассчитывала, что все будет гладко.

мы почему-то считаем, что жизнь должна быть легче, чем она есть. нам мешают наши ожидания. и когда они не реализуются мы бываем несчастны, сердиты и обижены на судьбу.

то же и с воспитанием детей. жизнь далеко не идеальна, а воспитание детей тем более. не нужно строить грандиозные планы и расстраиваться, если они не реализуются. нужно просто двигаться по жизни вместе и вперед. в пути с вами будут случаться самые чудесные и самые «ужасные» приключения.

одно могу сказать точно – быть родителями самое замечательное и, одновременно, самое трудное, что с нами когда-либо случалось!